Fuikenvisserij
Op de zuidpunt van Texel staat al meer dan 50 jaar lang een visfuik opgesteld. Vanaf 1960 wordt de fuik een groot deel van het jaar (voorjaar en najaar) elke dag geleegd door medewerkers van het NIOZ. In de beginjaren stonden er wel vijf fuiken, maar dit werden er steeds minder tot er in 1974 nog maar eentje over was; de Kom-fuik bij de Stuifdijk.
Om de kennis over deze manier van vissen niet verloren te laten gaan is het NIOZ in 2013 begonnen met het opnieuw opzetten van de Kom, een ander type fuik. Op basis van oude tekeningen en advies van de fuikenvissers werd de kom opgezet.
Het leek me een leuk idee om deze fuiken eens vanuit de lucht te fotograferen. Vliegerfoto’s zijn daar bij uitstek geschikt voor; niet te hoog zodat de details nog steeds te zien zijn. Hier een aantal foto’s van de beide fuiken!
De kom
De kom werd vooral gebruikt om haring te vangen. De fuik staat in de Schanserwaard achter de NIOZ haven, waar hij tot 1972 ook stond. De kom staat haaks op de stroming. Vissen zwemmen tegen het lange want aan, volgen het en komen in de eerste kamer terecht. Daaronder zit nog twee “kelen” (vernauwingen waardoor de vis makkelijk erin kan maar moeilijk eruit). Bij het legen gaat de boot via de zijkant naar binnen. Het net is eigenlijk een soort van zak die op de bodem ligt. De boot drijft de vissen in een hoek (tegenwoordig helaas erg weinig, vroeger meerdere kuipen vol haring per keer) en vanuit wordt het net opgetild tot de vissen in de hoek geconcentreerd zijn. Dan kunnen de vissen eruit worden geschept.
De kom-fuik
Nadat de eerste fotoshoot van een fuik geslaagd was moest natuurlijk de andere fuik ook even gefotografeerd worden! Samen met Sieme Gieles en Marco Kortenhoeven, die de fuik dagelijks legen, gingen we er naar toe. Er stond bijna geen wind deze dag, dus ik koos voor de ITW Delta Conyne, die met zijn 3m spanwijdte ook bij weinig wind nog kan vliegen.
Ook deze fuik heeft een lang stuk want (ca. 200 m) wat hier helemaal door loopt tot aan de duinenrij. De fuik heeft net als de kom een paar kelen, waardoor de vis steeds dieper in de fuik komt zonder dat ze terug kan. Bij de kom-fuik verzamelen de vis en de andere dieren zich in het uiteinde van de fuik. De boot vaart er heen en hijst het achterste stuk aan boord, waarna het wordt geopend en de vangst in een ton wordt gestort.
